در مقاله قبل به خطرات و آسیب‌هایی که نوجوانان را در شبکه‌های اجتماعی تهدید می‌کند، اشاره کردیم. در این مقاله قصد داریم به روش‌های مناسب برای جلوگیری از این آسیب‌ها اشاره کنیم. اساتید و صاحبنظران در قالب مدل‌های مختلف راهکارها و توصیه‌های جامعی ارائه داده‌اند. این راهکارهای در قالب توصیه‌ها و اقدامات اجرایی و رویکردهای برنامه‌ای و مستمر قابل بررسی هستند. این راهکارها را می‌توان در قالب شش بند مطرح نمود:‌
1. شناخت دامنه خطر؛ یعنی والدین به این باور برسند که خطر در این حوزه جدی است و دغدغه مسئولین و کارشناسان مبتنی بر حقایق موجود است. مطالعه منابع علمی، توجه به اخبار مرتبط با این حوزه و شناخت راهکارهای مقابله با تهدیدات و آسیب‌ها می‌تواند تا حد زیادی به والدین کمک کند.
2. نظارت مشارکتی؛ نکته مهمی که والدین باید به آن توجه کنند بحث مشارکت دادن نوجوان در فرآیند نظارت و مراقبت است. به این معنی که فرزند باید به عنوان عنصر اصلی در چرخه نظارت و مراقبت حضور داشته باشد. این رویکرد برخلاف شیوه جاسوسی کردن از کودک و به خصوص نوجوانان است. والدین باید بتوانند با آموزش و اقناع فرزندان نسبت به اهمیت و ضروت نظارت و کنترل برای همدلی و همراهی با فرزندان خود تلاش کنند. در این راه رعایت نکات زیر می‌تواند موثر باشد.
-تنظیم مقررات خانوادگی برای استفاده از اینترنت و رفتار آنلاین و تعهد و نظارت بر حسن انجام آنها.
-به فرزندان‌تان بیاموزید تا از اطلاعات مهم خودشان محافظت کنند مانند مشخصات شناسامه‌ای‌، مشخصات والدین و دیگر اعضاء خانواده، اطلاعات حساب‌های بانکی و کارت عابر بانک، آدرس محل سکونت، آدرس مدرسه و... .
-قرار دادن زمانی در جمع خانواده برای صحبت کردن در خصوص حوادث و جریان‌های اتفاق افتاده در فضای مجازی.
-قراردادن رایانه در فضای عمومی خانه و تعیین محدودیت زمانی برای استفاده از آن.
-همراهی با کودکان و نوجوانان در فضای مجازی برای جستجو و پیدا کردن مطالب مورد نیاز.
-افزایش مهارت در استفاده از ابزار و رسانه.
3. کنترل ابزاری؛ ابزارهای کنترل والدین و زیرساخت امن ویژه کودک و نوجوان یکی از راهکارهای بسیار مهم و سودمند است.
4. هدایت و فضا سازی؛ تحقیقات مختلف نشان داده درصد بسیار بالایی از کودکان و نوجوانان در موقعیت انتخاب بین بازی‌های واقعی و بازی‌های رایانه‌ای، بازی‌های واقعی را انتخاب می‌کنند. پس مهارت والدین در خلق این موقعیت‌ها متناسب با سن فرزند می‌تواند به استفاده کنترل شده از فضای مجازی منتهی شود.
همچنین والدین می‌توانند با توجه به علایق فرزندشان، آنان را به فراگیری مهارت‌های حرفه‌ای کامپیوتر مثل برنامه‌نویسی، تولید بازی، طراحی و گرافیک و حوزه‌های مشابه تشویق کنند. این کار علاوه بر اینکه زمان فراغت نوجوان را به شکلی صحیح پر می‌کند، زمینه‌ساز شکوفایی استعداد و آماده شدن وی برای اشتغال در آینده نیز خواهد شد.
5. کامل کردن فرآیند نظارت؛ هرچقدر ما به تنهایی تلاش کنیم، بدون حمایت مدرسه و جامعه موفقیت بسیار سخت خواهد بود. فرزندان ما بخش زیادی از زمان خود را در مدرسه و تعامل با همکلاسی‌ها سپری می‌کنند از این رو حمایت مدرسه و اولیای آن بسیار مهم است. علاوه بر خانه و مدرسه، حاکمیت هم باید با ایجاد زیرساخت‌های امن و جذاب برای کودکان و نوجوانان زمینه دسترسی به محتوای غیرکنترل شده را کاهش دهد.

تهیه شده در گروه محتوایی درسا- علی محمد رجبی